Raport Institute for The Future University of Phoenix1 z 2020
roku wskazuje czynniki wpływające na rozwój społeczeństwa. Są wśród nich:
wydłużenie życia, powszechna automatyzacja, wzrost znaczenia baz danych, nowe
narzędzia komunikacji, nowe formy produkcji, globalizacja. Na tej podstawie
przedstawione zostały też umiejętności przyszłości. Jakie kompetencje pozwolą
odnieść sukces w globalnym świecie?
Kompetencje
przyszłości
Wg Raportu
Institute for The Future University kompetencje przyszłości to:
1.
Umiejętność znajdowania głębszego sensu i
istotności zjawisk zachodzących w gospodarce i rzeczywistości społecznej.
2.
Umiejętność współodczuwania pozwalającego
zrozumieć otoczenie, wpływać na reakcje i wchodzić w pożądane relacje z innymi.
3.
Umiejętność myślenia i znajdowania rozwiązań,
które wykraczają poza wyuczone schematy.
4.
Umiejętność pracy i współpracy w różnych
paradygmatach kulturowych.
5.
Umiejętność przekładania ogromnych ilości danych w
spójne koncepcje i budowa rozumowania opartego na danych.
6.
Umiejętność krytycznego podejścia i rozwoju treści,
które wykorzystują nowe środki przekazu i wykorzystywania tych mediów do
skutecznej komunikacji.
7.
Umiejętność rozumienia koncepcji, które wykraczają
poza zasięg jednej dyscypliny np. naukowej.
8.
Zdolność do tworzenia i rozwoju zadań, procesów
twórczych, w taki sposób, aby otrzymać pożądany efekt.
9.
Umiejętność nadawania ważności informacjom oraz
zwiększania ich użyteczności.
10.
Umiejętność efektywnej współpracy jako członek
wirtualnego zespołu.
Tak widziana perspektywa rozwoju społeczeństwa powinna wpłynąć na
planowanie systemowego kształcenia młodych. To zadanie dla kierujących systemem
edukacji. Natomiast natychmiastowe działania rodziców (i nauczycieli)
wspierające dzieci w rozwoju nowych umiejętności mogą zwiększyć szanse młodych
na odnalezienie się na rynku pracy przyszłości. Co możemy wspierać u swoich
dzieci?
Po pierwsze:
umiejętność uczenia się przez całe życie
Przez wiele lat pracowałam z dziećmi i młodzieżą, a później rozpoczęłam też
współpracę z nauczycielami. Moje i ich doświadczenia pokazują, że w polskich
szkołach nadal dominuje myślenie, że edukacja kończy się na świadectwie
(dyplomie, certyfikacie). W skrajnej formie przybiera pogląd: Szkołę trzeba
przeżyć jak ospę wietrzną. Tylko raz! A badania, których kwintesencją jest
omawiany raport, pokazują, że świat zmienia się szybciej niż edukacja. Zawody,
do których się przygotowują się nasze dzieci, mogą zniknąć z rynku do czasu
zakończenia przez nie szkoły. Im szybciej nauczymy dzieci myśleć o edukacji
jako o procesie permanentnym, toczącym się (w różnym rytmie) przez całe życie,
tym lepiej będą przygotowane do samodzielnego życia.
Jak to robić?
Jak to robić?
Postawić na planowanie, przejmowanie odpowiedzialności za
własny rozwój i korzystanie z różnych źródeł wiedzy.
Wymaga to pracy nad
świadomym organizowaniem swojego rozwoju. Podejmuj rozmowy z dzieckiem w duchu:
Jak sądzisz, co dla Ciebie będzie bardziej korzystne? Jak przygotujesz się
do tego wystąpienia? Opowiedz mi o tym projekcie. Jak doszłaś do takich
wniosków? Mogą pomóc rozmowy na temat przeczytanych książek, dyskusje o
poglądach, tendencjach, mechanizmach społecznych, o roli kompetencji
psychospołecznych w odniesieniu sukcesu. Ale kluczowe znaczenie będzie miało
docenianie tego, co dziecko robi w zakresie swojego rozwoju.
Interesowanie się tym, czego dowiedziało i nauczyło się w szkole, jakie książki
czyta, jakie filmy ogląda, jakiej muzyki słucha. Wyrażanie zainteresowania
pokazuje dziecku, że to, co robi, jest ważne dla jego rodziców.
Po drugie:
umiejętności komunikacyjne
Komunikacja
nie jest łatwą umiejętnością. Dlatego wymaga nieustannego treningu, który wiąże
się ze świadomym działaniem. Im więcej poświęcamy uwagi temu, jak się
porozumiewamy z innymi i jaka jest skuteczność tych działań, tym efektywniej
przekazujemy informacje i automatycznie ulepszamy nasze relacje.
Komunikowanie
się w języku Ja to bardzo skuteczna technika wspierania relacji.
Pozwala chronić swoją przestrzeń życiową (Podoba mi się… Nie chcę… Zgadzam
się…), dbać o swoje potrzeby (Chciałabym… Pozwól, że… Potrzebuję pomocy
w…), sprzyja radzeniu sobie z emocjami (Denerwuje mnie… Irytuję się,
kiedy…), wspiera budowanie relacji (Widzę… Rozumiem, że…), zapobiega
nieporozumieniom, które mogą przeradzać się w konflikt (W mojej ocenie…
Myślę, że dobrze byłoby…). Jeśli taki sposób komunikowania połączony
zostanie z nawykiem udzielania informacji zwrotnej, kompetencje w zakresie
komunikacji wejdą na wyższy poziom. Nasze dzieci nauczą się tego, jeśli sami
tak się będziemy komunikować.
Po trzecie:
umiejętność współpracy i pracy zespołowej
Poza
komunikacją podstawami dobrej współpracy z innymi są:
- Otwartość, czyli słuchanie racji innych i zgoda na weryfikację swoich poglądów. To, że ktoś myśli inaczej, nie oznacza nic więcej ponad to, że myśli inaczej. Może jego rozwiązanie jest lepsze, może gorsze, ale na pewno wspólnie przedyskutowany problem stanie się łatwiejszy do rozwiązania.
- Elastyczność. Im bardziej jestem elastyczny w reagowaniu na zmieniające się dane, tym większa szansa powodzenia.
- Gotowość do zawierania kompromisów, czyli ustąpienia w tym, co przeszkadza współpracować w zespole. To jedna ze strategii zarządzania konfliktem.
- Zaangażowanie w działania zespołu. Zapał i entuzjazm dają szansę na wykrzesanie większych możliwości grupy.
- Dążenie do wspólnych celów. Założenia zespołu, na które się zgodziliśmy, powinny być priorytetem naszych działań.
Jak tego uczyć dziecko?
Angażując je we wspólne działania na miarę jego
możliwości.
Doceniaj inicjatywę, wspieraj w realizacji wyznaczonych celów,
podejmuj rozmowy na temat trudności, jakie przeżywa i wspólnie poszukujcie
rozwiązań.
Po czwarte: swobodne
myślenie
Wolność myślenia zakłada, że wyznacznikiem kierunku w myśleniu jestem ja.
Czasem
postępujesz wbrew schematom i przekonaniom innych osób, a to z kolei wymaga
odwagi wzięcia odpowiedzialności za swoje zdanie, zmierzenia się z emocjami
tych, którzy myślą inaczej, umiejętności argumentowania i obrony swojego
zdania.
Jak nauczyć tego własne dziecko?
Jak nauczyć tego własne dziecko?
Pozwalaj mu na swobodę w myśleniu,
pytaj o jego zdanie,
podejmuj dyskusję,
mierz się z kontrowersyjnymi
teoriami,
a przede wszystkim okazuj szacunek dziecku jako człowiekowi, który
ma prawo być wolny w każdej przestrzeni życia.
To niepokorni buntownicy
popychają świat do zmian, bo myślą inaczej, niestereotypowo, widzą możliwości
tam, gdzie większość ich nie widzi. Nie wychowujcie grzecznych i posłusznych
dzieci.
Niech dyskutują, sprzeczają się, nawet prowokują, ale niech walczą,
aby ten świat był lepszy nie tylko dla nich.
Podsumowując
Według wspomnianego raportu 10% osób wykonuje zawód, na który
zapotrzebowanie będzie rosło, 70% ma zawód, jaki będzie istnieć, ale zmieni się
sposób jego wykonywania, a 20% ma pracę mechaniczną, którą w 2030
prawdopodobnie zastąpią roboty.
Istotne jest nie tylko, w której grupie
jestem, ale – z punktu widzenia rodzica – zadbanie o to, aby dzieci rozwijały
te umiejętności, które zwiększą ich szansę na sukces zawodowy w przyszłości.
Trudne? Pewnie. Więc nie ma co zwlekać. Najlepiej zacząć już dzisiaj.
1 https://kometa.edu.pl/biblioteka-cyfrowa/publikacja,620,future-work-skills-2020
Źródło: https://portal.librus.pl/rodzina/artykuly/kompetencje-ktore-zapewnia-dziecku-sukces-w-przyszlosci
Zdjęcia pochodzą z zajęć, kolonii i półkolonii :)
1 https://kometa.edu.pl/biblioteka-cyfrowa/publikacja,620,future-work-skills-2020
Źródło: https://portal.librus.pl/rodzina/artykuly/kompetencje-ktore-zapewnia-dziecku-sukces-w-przyszlosci
Zdjęcia pochodzą z zajęć, kolonii i półkolonii :)
Komentarze
Prześlij komentarz